Τα γλυπτά της Αθήνας: Μελίνα Μερκούρη - Melina Mercouri.

 Τα γλυπτά της Αθήνας: Μελίνα Μερκούρη - Melina Mercouri.

Του Πάνου Αυγουστή*

Τίτλος: Μελίνα Μερκούρη

Θέση: Λεωφόρος Αμαλίας και Διονύσου Αρεοπαγίτου, Πλάκα

Έτος κατασκευής: 1999

Υλικό κατασκεύης: Μάρμαρο

Καλλιτέχνης: Αναστάσιος Κρατίδης

Η μορφή της Μελίνας Μερκούρη σε μέγεθος μεγαλύτερου του κανονικού, ξεπροβάλλει μέσα από ένα λαξευμένο όγκο μαρμάρου. Αξιόλογη είναι η απόδοση των χαρακτηριστικών του προσώπου, που τονίζουν την αποφασιστικότητα και την υπερηφάνεια. Απλή, με ρεαλιστική απόδοση, δείχνει επιβλητική, χωρίς όμως να τηρεί αποστάσεις από το λαό. Η προτομή εδράζεται σε μαρμάρινη βάση. Στην αριστερή πλευρά της προτομής υπάρχει η υπογραφή του γλύπτη: «Α. ΚΡΑΤΙΔΗΣ ΄99». Στην πρόσοψη αναγράφεται με καλλιτεχνικά γράμματα: «Μελίνα Μερκούρη». Στην αριστερή πλευρά της βάσης αναγράφεται εγχάρακτα και εντός πλαισίου:«ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΙΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Λ. ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΥ 1999». Το πρόπλασμα του Α. Κρατίδη ξεχώρισε στον πανελλήνιο καλλιτεχνικό διαγωνισμό που διεξήγαγε ο Δήμος Αθηναίων για την φιλοτέχνηση της προτομής. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν στις 4 Ιουλίου 1999 από τον Δήμαρχο Αθηναίων, παρουσία του Ζυλ Ντασέν, της επιστήθιας φίλης της Δέσπως Διαμαντίδου, καθώς και των επικεφαλών των συνδυασμών της αντιπολίτευσης του Δημοτικού Συμβουλίου.

Ο δημιουργός του γλυπτού Αναστάσιος Κρατίδης έχει σπουδάσει γλυπτική στην Κρατική Ακαδημία Καλών Τεχνών της Τιφλίδας και αρχιτεκτονική στο Παναπιστήμιο Θεσσαλίας. Έχει κερδίσει πολλούς καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς και έχει λάβει πολλές διακρίσεις για τα έργα του, ενδεικτικά: Α’ Καλλιτεχνικό Βραβείο, 2ο Ευρωπαϊκό Συμπόσιο Γλυπτικής, Γαλλία (1997). Έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμες ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η Μελίνα Μερκούρη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1924. Ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου, πολιτικός. Ήταν εγγονή του δημάρχου Αθηναίων Σπύρου Μερκούρη και κόρη του επίσης πολιτικού Σταμάτη Μερκούρη. Η Μερκούρη βρισκόταν στο εξωτερικό κατά την περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας, αλλά επέδειξε από εκεί έντονη δραστηριότητα εναντίον του καθεστώτος των συνταγματαρχών. Οργάνωσε εκδηλώσεις διεθνούς κατακραυγής και ταξιδέψε σε δεκάδες χώρες για να κερδίσει την διεθνή συμπαράσταση στον αντιδικτατορικό αγώνα. Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος επέστρεψε στην Ελλάδα, και παράλληλα με την καλλιτεχνική της δραστηριότητα, ασχολήθηκε με την πολιτική. Το 1981, για πρώτη φορά, αναλαμβάνει το υπουργείο Πολιτισμού. Χρησιμοποίησε την διεθνή ακτινοβολία της για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα που είχε αφαιρέσει από τον ναό ο λόρδος Έλγιν. Για να υποβοηθηθεί το αίτημα της επιστροφής, συνέλαβε την ιδέα ενός νέου Μουσείου Ακροπόλεως και προκήρυξε διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την κατασκευή του, το 1989. Παράλληλα, ενοποίησε τους αρχαιολογικούς χώρους της Αθήνας, δηλαδή του ιστορικού κέντρου της Αθήνας στον άξονα Ιερά Οδός - Πλάκα - Στύλοι Ολυμπίου Διός, για τη δημιουργία ενός αρχαιολογικού πάρκου. «Είναι επιτακτική ανάγκη», έλεγε, «είναι χρέος της Ελλάδας να διασώσει την καρδιά της ιστορίας της, την καρδιά της Αθήνας, το ιστορικό της κέντρο, μ’ ένα έργο που θα αλλάξει παντελώς την εικόνα και τη ζωή στο κέντρο της πόλης». Εξέπνευσε στις 6 Μαρτίου 1994 στην Νέα Υόρκη, ύστερα από μακρά και επίπονη ασθένεια. Πηγή: athenssculptures.com

*Ο Πάνος Αυγουστής είναι M.Sc βιβλιοθηκονόμος του Πανεπιστημίου Αθηνών.

www.politikanet.eu